با استفاده روزافزون مردم از کارت بانکی برای پرداخت وجه، کلاهبرداران نیز از این فرصت برای خالی کردن حساب مردم سواستفاده کرده و از روش اسکیمینگ با کپی داده‌های نوار مغناطیسی کارت بانکی بر روی یک کارت دیگر اقدام به سرقت اطلاعات و خالی کردن حساب بانکی طعمه‌هایشان می‌کنند.

در حال حاضر بسیاری از مردم با استفاده از کارت‌های عابربانک اقدام به برداشت از حساب خود و خرید از مراکز مختلف می‌کنند. فراوانی این روش باعث شده، برخی افراد سودجو با ابداع روش‌های جدید اقدام به کلاهبرداری کنند. یکی از شایع‌ترین این روش‌ها، کلاهبرداری اسکیمری است.

این مجرمان، قطعه‌ای سخت‌افزاری را که «اسکیمر» نامیده می‌شود بر روی دستگاه‌ها نصب می‌کنند و اقدام به کپی اطلاعات کارت‌های بانکی، می‌کنند که به این عمل «اسکیمینگ» می‌گویند.

این روش کلاهبرداری با فراگیر شدن معاملات از طریق کارت بانکی و حاشیه‌نشینی پول‌های کاغذی بیشتر شده و در اکثر کشور‌ها مشاهده می‌شود. کلاهبرداری اسکیمری به‌نوعی جایگزین جیب‌بری، کف‌زنی، سرقت از بانک و پول‌های تقلبی شده است.

اسکیمر چیست؟

اکثر مردم با استفاده از کارت‌های عابربانک خود اقدام به خرید از فروشگاه‌ها، کارت به کارت و… می‌کنند، افزایش این کار در فضای حقیقی و مجازی باعث شده، عده‌ای سودجو با ابداع روش‌های جدیدی مانند اسکیمر و فیشینگ دست به کلاهبرداری‌های غیرقابل جبران بزنند.

اسکیمر به فرد یا دستگاهی می‌گویند که با روش اسکیمینگ (skimming) یعنی کپی غیرقانونی داده‌های نوار مغناطیسی کارت بانکی روی یک کارت دیگر اقدام به سرقت اطلاعات حساب بانکی طعمه‌هایش می‌کند. در این ترفند سارقان دستگاه و تراشه‌ای روی دستگاه‌های کارتخوان نصب می‌کنند تا زمانی که افراد کارت را می‌کشند این دستگاه در چند ثانیه همه اطلاعات کارت را کپی کند. اسکیمینگ از جرایم شایع در حوزه سایبری است.

جرایم حوزه اسکیمر یا اسکیمینگ یا اسکیم، توسط قطعه‌ای سخت‌افزاری انجام می‌شود؛ شکل ظاهری این قطعه می‌تواند متفاوت باشد، اما عمدتا شبیه دستگاه کارت‌خوان و یک مقدار کوچکتر است. این قطعه در قسمت ورود کارت نصب می‌شود. مجرمان برخی مواقع دستگاه اسکیم را به دستگاه کارت‌خوان خود ضمیمه می‌کنند و بعضی مواقع دستگاه را در خودرو یا جیبشان پنهان می‌کنند.

داشتن این قطعه سخت‌افزاری به تنهایی جرم نیست، اما زمانی که در اختیار مجرمان قرار می‌گیرد، با سواستفاده منجر به وقوع جرم می‌شود.

برای کلاهبرداری از طریق اسکمیر حتما باید کارت بانکی داخل دستگاه قرار بگیرد؛ مجرمان زمانی که کارت بانکی را می‌گیرند بار اول آن را وارد دستگاه کارت‌خوان می‌کنند و دفعه بعد با آوردن بهانه‌هایی، کارت را داخل دستگاه اسکیمر قرار می‌دهند و با داشتن رمز کارت تنها در چند ثانیه اطلاعات کارت بانکی را بر روی دستگاه اسکن کرده و به کارت مغناطیسی منتقل می‌کنند.

علت اصلی موفقیت کلاهبرداری اسکیمری فرهنگ نادرست استفاده از عابربانک و کار‌های بانکی است. مهم‌ترین بخش در کلاهبرداری اسکیمری بعد از کپی کارت، دسترسی به رمز کارت است که معمولا خود فرد این فرصت را در اختیار کلاهبردار قرار می‌دهد. عمده مردم در خرید‌های روزانه کارت بانکی و رمز آن را در اختیار فروشنده قرار می‌دهند که این کار کاملاً اشتباه است.

فروشندگان دوره‌گرد، دستفروشان، خرده‌فروشی‌ها، فروشندگان مواد غذایی کنار خیابان، جایگاه سوخت و دستگاه‌های خودپرداز مخصوصا خودپرداز‌هایی که به‌صورت مجزا در پیاده‌رو‌ها نصب شده‌اند، بهترین مکان‌ها برای کلاهبرداری اسکیمینگ هستند. بیشتر این امر در قالب میوه‌فروشانی مشاهده می‌شود که خودرویی کرایه می‌کنند و یا اینکه پلاک ماشین خود را می‌پوشانند و بیشتر در محور‌های مواصلاتی بیرون شهر فعالیت می‌کنند و از آنجایی که هدفشان فروشندگی نیست، ممکن است برای جذب مشتری محصولی را پایین‌تر از قیمت واقعی بفروشند.

مطابق قانون این دست از کلاهبرداری‌ها و سرقت‌های اینترنتی جرم بوده و مجازات سنگینی دارد، قانونگذار این قبیل جرایم را در قانون جرایم رایانه‌ای (۱۳۸۸) پیش‌بینی کرده و به بیان مجازات مرتکبان این نوع جرایم پرداخته که رد مال به صاحب آن یا حبس یا جزای نقدی و یا هر دو مجازات است.

دو روش اسکیمینگ

در روش اول که روشی دستی است، سارق با استفاده از ترفند‌هایی برای فریب افراد، کارت را برای مدت کوتاهی به بهانه انجام فرآیند پرداخت می‌گیرد و به صورت مخفی کارت را روی دستگاه اسکیمر می‌کشد. این کار باعث کپی اطلاعات کارت می‌شود. هنگامی که کارت در دست اوست و شروع به پرسیدن رمز کارت می‌کند در حقیقت یک کارت جدید با رمز در اختیار اوست که در مدت زمان اندکی ساخته شده است. حال او می‌تواند تمامی موجودی حساب را تخلیه و یا به حسابی دیگر منتقل می‌کنند.

در روش دیگر با استفاده از صفحه کلید جعلی که روی صفحه کیبورد اصلی عابربانک قرار می‌گیرد، زمانی که مشترک در حال وارد کردن رمز کارت است اطلاعات از طریق صفحه کلید جعلی به اسکیمر منتقل می‌شود. یا اینکه با استفاده از یک کلاهک دیجیتالی که در ورودی کارت تعبیه شده اطلاعات کارت ذخیره می‌کند و تمام موجودی حساب بانکی فرد را به راحتی تخلیه می‌کند. هرچند نصب آنتی اسکیمر برای بانک‌ها الزامی است، اما هنوز این خطر وجود دارد.

راه‌های پیشگیری از کلاهبرداری اسکیمری

برای خرید از فروشندگان دوره‌گرد یا سیار بجای کارت بانکی از پول نقد استفاده کنید و از دستگاه عابربانک مطمئن استفاده کنید.  چنانچه پول نقد همراه ندارید، تمام عملیات بانکی مانند کشیدن کارت و ورود رمز را شخصا انجام دهید.

گاهی کلاهبرداران می‌خواهند که پس از تمیز کردن نوار مغناطیسی کارت بانکی، آن را درون دستگاه پرداخت بکشند. از آنجا که اسکیم اطلاعات به سرعت انجام می‌شود، به‌هیچ عنوان اجازه تمیز کردن کارت خود را به اشخاص ناشناس ندهید.

رمز کارت بانکی خود را به فروشنده ندهید و بر ورود رمز توسط خودتان اصرار داشته باشید.

ورود رمز کارت توسط صاحب کارت باعث تضمین امنیت کارت بانکی می‌شود. وقتی که رمز را خودتان وارد کنید حتی اگر سارق از کارت شما یک نسخه هم کپی کند، نمی‌تواند حسابتان را خالی کند چراکه رمز را در اختیار ندارد و فرایند سرقت ناقص می‌شود.

باتوجه به اینکه در این نوع کلاهبرداری‌ها، مجرم تنها به مبلغی که در حساب متصل به کارت است دسترسی دارد، جدا کردن کارت اصلی از کارت خرید روزانه یکی از بهترین راه‌های پیشگیری از وقوع سرقت به این روش است.

در مواردی که با فروشندگانی برخورد کردید که کار‌های مشکوکی انجام می‌دهند از خرید منصرف شوید.

چنانچه رمز را در اختیار فروشنده قرار دادید و به هر دلیلی به صاحب کارت مشکوک شدید، با استفاده از اولین دستگاه خودپرداز رمز کارت بانکی خود را عوض کنید.

برای حفظ اصول امنیتی رمز کارت را به صورت ماهیانه یا دوره‌ای تغییر دهید.

اگر به اسکیم کارت خود مشکوک شدید بلافاصله با بانک صادرکننده آن تماس گرفته، و بخواهید کارت را بسوزانند و یا حسابتان را مسدود کنند.

دقت کنید که زمان در جلوگیری از سوءاستفاده بسیار مهم است. باید هرچه سریعتر نسبت به مسدودی حساب خود اقدام کنید، چراکه مجرمان می‌توانند با رسیدن به اولین دستگاه خودپرداز حساب شما را خالی کنند.

در ادامه با مراجعه به اداره پلیس و ارائه اطلاعاتی از محلی که کلاهبرداری در آنجا صورت گرفته و یا توصیف فردی که به وی مظنون هستید پرونده قضایی تشکیل دهید.

در صورتی که با انجام تمام نکات احتیاطی، باز هم اطلاعات کارت بانکی شما سرقت و موجودی حسابتان خالی شد، می‌توانید از طریق تماس با پلیس جرایم اینترتی شکایت خود را ثبت کنید.

هشدار پلیس فتا درباره کلاهبرداری اسکیمری

پلیس فتای پایتخت در روز‌های اخیر از شناسایی و انهدام باند ۴ نفره که با روش اسکیمر بیش از پنجاه میلیارد ریال از شهروندان کلاهبرداری کرده بودند، خبر داد.

در تشریح این خبر آمده تعداد زیادی از شهروندان به پلیس فتای تهران بزرگ مراجعه و مدعی شدند مبالغی به‌صورت غیرمجاز از حساب آنان برداشت شده است.

پس از اخذ اظهارات مالباختگان و تحقیقات کارشناسان پلیس فتا مشخص شد، مجرمان با سوءاستفاده از اعتماد مردم به فروشگاه‌های زنجیره‌ای به‌عنوان پیک موقت در آن مجموعه‌ها استخدام شدند تا مسیر مجرمانه خود را هموار کنند.

قربانیان این پرونده عموما پس از خرید از فروشگاه‌های زنجیره‌ای معتبر در تهران حسابشان خالی شده و به روش اسکیمر مورد کلاهبرداری قرار گرفتند. در روند پیگیری پرونده مشخص شد متهمان با ترفند استخدام در فروشگاه‌های زنجیره‌ای فعالیت خود را پیش می‌بردند.

با سرعت عمل پلیس تمامی اعضای این باند درحالی‌که در مخفیگاه خود مشغول کپی کارت‌های شهروندان بودند دستگیر شدند و تعداد زیادی دستگاه اسکیمر و کارت خام از محل دستگیری آنان کشف شد.

پلیس فتای تهران بزرگ در این زمینه به شهروندان هشدار داده است: به‌هیچ عنوان در زمان خرید، کارت بانکی خود را در اختیار فروشندگان قرار ندهند و حتما عملیات بانکی و وارد کردن رمز را شخصا انجام دهند چرا که حتی در صورت نصب اسکیمر بر روی دستگاه کارت‌خوان، بدون اطلاع از رمز عبور، امکان برداشت از حساب امکان‌پذیر نخواهد بود.

شهروندان می‌توانند در صورت اطلاع از هرگونه فعالیت مجرمانه در فضای مجازی مراتب را از طریق مرکز فوریت‌های سایبری به شماره تلفن ۰۹۶۳۸۰ و یا سایت پلیس فتا به آدرس www.fata.gov.ir با پلیس فضای تولید و تبادل اطلاعات درمیان بگذارند.

• منبع خبر : خبرگزاری میزان